دندان عقل به این دلیل به این نام، نام گذاری شده است که سن رویشی آن از 17 الی 25 سالگی می باشد این دندان سومین دندان آسیا در دهان می باشد که در قوس فکی قرار دارد. این دندان آخرین دندان دائمی است که در دهان رشد می نماید. در دهان به طور کل 4 عدد دندان عقل رشد می کند که 2 عدد این دندان در فک بالا و 2 عدد در فک پایین می باشد.
انواع دندان عقل:
دندانهای عقل ممکن است به صورت روییده , نیمه نهفته و یا دندان عقل نهفته باشند و حتی ممکن است اصلا وجود نداشته یا بیش از یک دندان عقل نهفته در هر سمت باشند. رویش دندانهای عقل نیاز به وجود فضای کافی در استخوان فک دارد و اگر فضای کافی در قوس فکی وجود نداشته باشد دندان به صورت نهفته یا نیمه نهفته باقی میماند.
دندان عقل نهفته:
دندان عقل نهفته دندانی است که زمان رویش آن گذشته و به دلایل متعدد، قادر نیست که در ردیف مناسب کنار سایر دندان‌ها قرار بگیرد. چنین دندان عقلی ممکن است در بافت نرم یا سختی گیر کرده باشد.
دندان های نهفته دارای یک کیسه ی رویشی (فولیکول) اطراف خود می باشند که می تواند در گذر زمان به کیست ها یا تومور تغییر ماهیت دهند. لذا به جراحی و خارج کردن دندان های عقل قبل از سن ۲۵ تا ۳۰ سالگی توصیه اکید شده است و به تعویق انداختن جراحی این دندان ها مشکلات زیادی را بوجود می آورند. کیست های بوجود آمده امکان رشد و از بین بردن قسمت قابل توجهی از استخوان فک را دارند.
دندان عقل نیمه نهفته:
در صورتی که دچار دندان عقل نیمه نهفته شوید گیر غذایی بین دندان و لثه شما پیش می‌آید که به مروز تبدیل به سلولیت و آبسه میشود. این نوع دندان عقل میتواند دندانهای دیگر را تحت فشار قرار دهد و در نتیجه به مرور دندانهای کناری خود را خراب کند.
طبیعی است که هنگام رویش دندان کمی درد احساس کنید و یا دچار سر گیجه شوید. گاهی دندان عقل باعث پر کردن فضای فک میشود گاهی باعث اریب شدن و کج شدن دندانهای مجاور خود میشود و به استخوان فک فشار زیادی وارد میکند.
آیا حتما باید دندان عقل کشیده شود ؟
بطور کلی باید بگوییم که خیر اگر دندان عقل نهفته و نیمه نهفته نباشد و مشکل دیگری نداشته باشد، نیازی به کشیدن ندارد اما شما باید به بهداشت این دندان اهمیت خاصی قائل شوید زیرا پوسیدگی این دندان به دندان کناری آسیب وارد می کند.
دندان های دائمی هر فرد 23 عدد است که 4 عدد از این دندان ها که دندان عقل نامیده می شود، در پشت دندان های آسیاب و قوس دندانی رشد می کنند. این دندان ها از حدود سن 8 تا 10 در سالگی در فک شروع رشد کردن می کنند و تا سن حدودا 17 سالگی به رشد خود ادامه می دهند و معمولا در 18 تا 20 سالگی نمایان می شوند. اگر دندان عقل به درستی رشد کند، در سیستم جویدن موثر بوده و نیازی به کشیدن ندارد.
گاهی اوقات دندان عقل ، به جای صورت عمودی ، کمی صورت افقی در دهان رشد می کند و سبب آسیب به دندان آسیاب مجاور می شود . برای اطلاع از وضعیت دندان عقل خود بهتر است عکسبرداری انجام دهد و آن به دکتر خود نشان دهید.
دلایل کشیدن دندان عقل
- پوسیدگی گسترده در کل دندان
- دندان های عفونی
- ارتودنسی کردن
- شکستگی دندان از ریشه
- دندان های نهفته در فک
- کاشتن پروتز های دندانی
- دندانهای دارای ضایعات پاتولوژیک
- قبل از انجام رادیوتراپی (در مورد بیمارانی داراری تومور دهانی)
بعد از کشیدن دندان عقل، چه کار‌هایی را باید انجام دهیم؟
- یک بسته یخ بر روی صورت خود قرار دهید تا از تورم و یا تغییر رنگ پوست، جلوگیری نمایید.
- از گرمای مرطوب برای فک دردناک خود استفاده بکنید.
- دهان خود را به آرامی باز و بسته کنید تا فک‌تان تمرین کند.
- غذاهای نرم مثل پاستا، برنج و یا سوپ بخورید.
- مقدار زیادی مایعات بنوشید.
- مسواک زدن دندان هایتان از روز دوم شروع کنید.
- داروهایی که پزشک شما برای تسکین درد یا تورم تجویز میکند را حتما بخورید.
- اگر تب دارید یا اگر درد یا ورم شما بهبود نیافت،با پزشک خود تماس بگیرید.
- چیزی را میک نزنید چون می تواند لخته خون را بکند.
- دهانتان را خشن آبکشی نکنید ممکن است توصیه ما به شما شستشو به آرامی آن هم با آب شور است.
- خوراکی های سفت، ترد و یا چسبناک نخورید که ممکن است زخم های شما را خراش دهد.
- سیگار نکشید سیگار کشیدن می تواند روند کاهش درد شما را کمتر کند.
