بیشتر افراد احتمالاً هر از گاهی دندان های خود را خواسته یا ناخواسته روی هم می سابند، که از نظر پزشکی دندان قروچه نامیده می شود.دندان قروچه یک عادت رفتاری نادرست می باشد که در صورت ادامه داشتن و عدم اقدام برای درمان و کاهش آن، می تواند عوارض و مشکلات بی شماری را به وجود بیاورد. منظور از دندان قروچه ساییدن دندان به هم است که به طور معمول این رفتار در خواب اتفاق می افتد. اگر بعضی اوقات این کار انجام شود معمولاً صدمه ای نمی زند، اما براکسیسم (دندان قروچه) چیست؟ وقتی براکسیسم (دندان قروچه) به طور منظم اتفاق می افتد، دندان ها آسیب می بینند و سایر عوارض بهداشت دهان و دندان ایجاد می شود.
علل بروز دندان قروچه
1.استرس:
استرس می تواند به عنوان شایع ترین و رایج ترین علل بروز این مشکل باشد. بسیاری از افراد در شرایطی که دچار نگرانی و استرس و یا حتی عصبانیت می باشند، دندان های خود را به هم فشار می دهند.
2.بیماری ها:
برخی بیماری های خاص مانند پارکینسون و یا مصرف بعضی از دارو های خاص مانند دارو های ضد افسردگی، می تواند سبب بروز دندان قروچه شود.
3.اختلالات خواب:
اختلالات خواب و یا مشکلاتی مانند آپنه خواب می توانند از دیگر دلایل ایجاد آن باشند.
4.وجود ناهنجاری های دهان و دندان:
ناهماهنگ بودن دندان ها و فکین می تواند از علل مهم بروز دندان قروچه باشد. زمانی که دندان ها در شرایط نامرتب و یا شلوغی قرار دارند، در هنگام صحبت کردن و یا غذا خوردن احتمال سایش آن ها وجود دارد.
انواع دندان قروچه
بطور کلی پزشکان براکسیزم را به دو دسته تقسیم بندی می کنند که این تقسیم بندی به شرح زیر می باشد:
نوع اولیه: مربوط به زمانی است که فرد بطور ناخودآگاه دست به انجام این کار می زند و پزشکان تاکنون نتوانسته اند برای آن علت مشخصی را پیدا کنند.
نوع ثانویه: مربوط به آن دسته از افرادی می شود که در اثر شرایطی تحریک آمیز همچون استرس های عصبی و یا بیماری خاصی همچون پارکینسون دندان قروچه می کنند؛ خوشبختانه در نوع دوم بر خلاف نوع اول می توان با درمان اختلالات زمینه ای که سبب براکسیزم در افراد می شود این عارضه را درمان کرد؛ با این حال باید توجه داشت که برای درمان این اختلالات باید سریع اقدام نمود زیرا اگر این عمل برای افراد به یک عادت تبدیل شود دیگر قابل درمان و پیشگیری نخواهد بود.
راه های درمان دندان قروچه
دندانپزشک محافظ دهان شبانه برایتان تجویز می کند تا از دندانها در مقابل ساییدگی و صدمات دیگر محافظت شود.
اگر استرس عامل این مشکل است، باید با مدیریت استرس، آن را کنترل کنید.
اگر اختلال خواب باعث دندان قروچه تان شده است، درمان اختلال خواب به برطرف شدن آن کمک می کند.
سایر راهکارهای درمان دندان قروچه عبارتند از:
- پرهیز از خوردن نوشیدنی ها و غذاهای کافئین دار مانند نوشابه، شکلات و قهوه
- پرهیز از الکل (به نظر می رسد با مصرف الکل، این مشکل شدیدتر می شود)
- نجویدن اشیاء (مانند مداد یا یخ)
- پرهیز از جویدن آدامس چرا که باعث می شود عضلات فک بیشتر به عمل ساییدن عادت کنند و احتمال آن بیشتر می شود.
- تمرین جلوگیری از به هم فشار دادن دندانها در بیداری (مثلا اگر متوجه شدید در بیداری دندانهایتان را دارید به هم فشار می دهید، زبان خود را بین دندانهایتان بگذارید)
- شل کردن عضلات فک با گذاشتن یک حوله گرم روی گونه (نزدیک به گوش)
عوارض عدم درمان دندان قروچه
عدم درمان دندان قروچه می تواند عوارض متعددی را برای فرد ایجاد کند که در زیر به آن ها اشاره شده است:
- سردرد ها و درد های متوالی در ناحیه فک و صورت
- حساسیت بیش از حد دندان ها به دلیل فرسایش و تخریب مینای دندان
- لق شدن و احتمال افتادن دندان در اثر فشار بیش از حد به دندان ها
- بروز بیماری های لثه
- ریزش مو
جلوگیری دندان قروچه کودکان
– استرس کودک را کم کنید، خصوصاً قبل از خواب.
– ماساژ بدن و ورزش‌های کششی را برای آرامش عضلات کودک انجام دهید.
– دقت کنید که کودکتان به مقدار کافی آب بنوشد، زیرا کم‌آبی بدن ممکن است باعث دندان‌قروچه شود.
– اگر کودک شما دندان‌هایش را به هم می‌ساید، او را نزد دندانپزشک ببرید تا از سلامت دندان‌هایش مطمئن شوید.
– معمولاً دندان‌قروچه در کودکان پیش دبستانی نیاز به اقدامی ندارد، ولی کودکان بزرگ‌تر نیاز به روکش موقتی دندان یا محافظ دهان در شب (هنگام خواب) دارند تا از دندان‌قروچه آن‌ها جلوگیری شود.
